De karakters van de kipjes komen uit de verf als de stress voorbij is van het gedwongen eieren leggen in opsluiting en van het op hun nieuwe plek vestigen van een nieuwe pikorde. Maar ook in die eerste fase, als de kipjes net aan ons zijn overgedragen door de aardige mevrouw van Red een legkip, zijn er verschillen. Van de bruine kipjes was Daisy opgewonden en Madelief rustiger. Van de latere, witte kipjes was Fleur bij het geringste in volledige paniek terwijl Margriet zich stilletjes voegde. Langzaam gaan overal de scherpe kantjes af en vinden de kipjes hun eigen plekje. De bijna kale Fleur heeft net op tijd voor de winter een prachtig verendek gekregen met een staart die zich haast met die van Margriet kan meten. Helaas is Gerda, de laatste van de eerste vier, stilletjes overleden dus we hebben alleen nog nieuwe kipjes. Geef het tijd en het komt allemaal goed. Ze zijn hier inmiddels helemaal thuis.

De busjes en de boys

Het begon enkele jaren geleden met Bram en Barry. De twee hanen hadden het samen prima naar hun zin, na het vertrek van de huurders maanden alleen op een terrein van 2,5 hectare… Nog winter pikten en plukten ze een goed bestaan bij elkaar en voor de momenten van rust hadden ze hun favoriete stekjes. Toen wij er tegen de zomer in trokken gingen ze nog steeds hun eigen gang, direct contact mijdend, maar toen Bram, we weten niet hoe, omkwam zocht Barry ons op en hing hij graag fier en mannelijk rond bij de busjes en de boys van de aannemer: nieuwsgierig bij alles wat bewoog en tuk op de boterhammen die overvloedig zijn kant op kwamen, iedereen was gek op hem. Barry sliep, hoog in de boom dicht bij onze slaapkamer, voortaan alleen: tak voor tak omhoog maar in de ochtend met veel gefladder ineens naar beneden. Dat hij nog in de nacht luid ging kukelen was ingecalculeerd en als hij dat deed als we net sliepen wende ook dat wel. Goed zo, Barry is er nog. Het gevoel sleet dat dat ineens voorbij kan zijn. Inmiddels is Barry hier de vaste waarde.

Toen we prachthaan Barry van vier kipjes voorzagen was het eerste dat hij deed: ze het terrein laten zien. Van het kippenhok nam hij ze mee voorbij de kas en langs de stal, naar de tuin en het huis. De bruine kipjes deden direct alsof ze niet anders kenden en de eerste nacht al gingen Barry en zijn gevederde viertal samen op stok in het kippenhok. Zijn vrijgezellenboom heeft hij nooit meer opgezocht. Het werd en bleef traditie dat de kipjes en Barry, ’s nachts veilig voor vossen opgesloten in het kippen­hok, ’s ochtends de wandeling maken van de eerste dag om het terrein steeds weer in bezit te nemen. Dat is wat kippen doen als ze de ruimte krijgen: de grond krabben en speurend een stap achteruit doen, kuiltjes maken in het zand om kroelend en wroetend beestjes uit hun veren kwijt te raken, nieuws­gierig maar onbegrijpend bij ons naar binnen turen en de snavels scherpen aan mijn verse verfwerk, met soms een wandelingetje terug om in het hok een ei te leggen. Overal duiken ze op en soms zijn we de hele posse langere tijd helemaal kwijt.

Buikje in het gras

Zitten wij buiten, dan zijn zij er ook: onder de tafel, onder de stoel, alert op eten, veren plukkend als er rust komt en langzaam wegsukkelend met het buikje in het gras en de oogjes dicht, het ooglid sluitend van beneden naar boven. De twee keer twee nieuwe kipjes moesten ontdekken wat een haan van ze verlangt, afgezien van de voor de hand liggende, terugkerende passieve plicht: vlot eropaf als hij een hapje voor ze vindt, gelaten reageren als hij rondjes om ze maakt om zijn heer­schappij te bevestigen en gaan slapen als hij op stok gaat. Nieuwe kipjes moeten wennen en blijven eerst dichtbij het hok of niet verder dan de kas maar de dag komt dat ze de lange wandeling naar ons huis maken. De witte kipjes zijn er! verdrongen we elkaar pas voor de ramen. Nu zijn ze hier niet meer weg te slaan en maken bruine en witte kipjes door elkaar heen de wijde omgeving onveilig.

Eten komt uit mijn keuken dus die deur houden ze allevijf in de gaten (open laten staan beschouwen ze als een uitnodiging, dan staat de keuken vol pluimvee) en buiten heb ik al gauw een sliert reikhalzende kipjes achter me aan. Voor de voormalige legkipjes zijn er werelden opengegaan: hele dagen scharrelen ze in regen en wind en vorst, halen ze bladeren overhoop en maken ze van de bosjes een maanlandschap en als ze op de korte winterdagen al eens eerder terug zijn in groentetuin, kas of kippenhok, dan maken ze na half vier toch nog eensgezind een ommetje voor de lange nacht. Ze bepalen zelf wanneer ze gaan slapen en op welke plek in het hok en zijn ze eenmaal binnen, dan sluit ik de luikjes en de hekken: veilig binnen, en beloof ik ze dat ik er morgen weer ben. Zijn kipjes leuk? Kipjes zijn geweldig. Een Kerstgroet van ons allemaal hier!